سازمان جهانی بهداشت لیست ۳۰ ویروس و باکتری بیماریزا را به عنوان عوامل احتمالی پاندمی بعدی منتشر کرده است. عواملی مانند تب دنگی که توسط پشه آئدس منتقل میشود و ویروس امپاکس (آبله ام) که قبلا آبله میمونی نامیده میشد و در سال ۲۰۲۲ باعث شیوع جهانی قابلتوجهی شد.
این فهرست اکنون عوامل بیماریزایی مانند خانوادههای ساربکوویروسها و مربکوویروسها که ویروسهایی مانند سارس-کوو-۲ (کروناویروس جدید عامل کووید-۱۹) و کروناویروس عامل مرس (نشانگان تنفسی خاورمیانه) را هم در برمیگیرد.
فهرستهای پیشین که در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ منتشر شدند، شامل حدود ده عامل بیماریزا بودند، اما این فهرست روزآمدشده حاوی چند عامل بیماریزای جدید است، از جمله سویههای ویروس آنفلوانزای نوع A مانند زیرنوع H5 که اخیرا در میان گاوهای اهلی در آمریکا شیوع یافته است. این فهرست همچنین شامل باکتریهای مسئول ایجاد پنج بیماری شدید وبا، طاعون، اسهال خونی، اسهال و ذاتالریه است.
افزوده شدن ویروسهای منتقلشونده بوسیله جوندگان که قابلیت سرایت انسان به انسان دارند، به این فهرست نیاز به پایش دقیق بیماریهای زونوتیک نوظهور را برجسته میکند.
از جمله عوامل بیماریای باقیمانده در ویروس میتوان به ویروس نیپا اشاره کرد که از خفاشها به انسان منتقل میشود اغلب بیماریهای ذکرشده در فهرست که کنهها، خفاشّها،جوندگان، پشهها یا سایر انسانها حامل آنها هستند، از طریق قطرکهای تنفسی انتشار پیدا میکنند.
سازمان جهانی بهداشت این فهرست روزآمدشده را از طریق یک فرآیند ارزیابی دقیق انجام داده است که بیش از ۲۰۰ دانشمند دخیل در آن به بازبینی شواهد درباره ۱۶۵۲ گونه بیماریزا پرداختهاند. هدف از این بازبینی کامل تعیین عوامل بیماریزایی بود که باید بر اساس پیامد های احتمالیبر بهداشت جهانی و تقویت آمادهسازی پاسخ به آنها دراولویت باشند.
بازنویسی: دکتر پیمان پرچمی
